كۆزانی فەرهەنگی زمانی كوردی،

كورتە هەڵبژاردەیەك لە نوسینەكانی مامۆستا شەپۆل
‎كۆزانی فەرهەنگی زمانی كوردی، بەشی شەشەم ،پەڕەی ١٧٣،١٧٤
 
‎زمانی كوردیی رەمزی هەوییەی نەتەوەیی ویەكییەتی نیشتمانیی كوردە ، زمانی كوردیی میراتێكی گرینگ و زۆر بایەخداری فەرهەنگی یە. زمانی كوردی زۆر ئاسان واژەی بێگانە لە خۆیدا دەتاوێنێتەوە و هەروەكوو واژەی خۆمالی لێ دەكا. زمانی كوردی چۆمە ئاوێكی پڕبەرەكەتە و تەژی یە لە گەنجینەیەكی گەورە و پڕبایەخی میرات و كەلەپوری فەرهەنگی كورد و نەتەوەی كوردزمان، بۆ گەلانی دیكەش بەدیهاتویەكی گەورە و پڕ شان و شكۆیە.زمانی كوردی دارای واژەی زۆر و پەرەدار و جوان و لە بار و لەسەر زارخۆش، سوك و رەوان وشیرین و ئێسك سوكە. زمانی كوردیی ئاهەنگی دڵ دەرون لاوێنی هەیە و زۆر لە گوێ خۆشە وبە پاڵدان بە تایبەتمەندییەکانی خۆی و داڕشتی تایبەت بە زمانی كوردیی ، ئاسان دەتوانێ هەر بەشێ لە بەشەكانی زانین و مەعاریفی مرۆڤانی نیشان بدا و بەوردی بەیانی بكا. زمانی كوردی لە سوێنگەی نووسەرانی ژیر و بیرورد و زانا و زمانەوانی كوردەوە، رۆژ بۆ رۆژ پەرەدارتر و پتەوتر دەبێ.
‎لەبابەت دەنگەوە زمانی كوردی زۆر دەوڵەمەندە، لام وایە هیچ زمانێك نییە وەكووزمانی كوردی، خاوەنی دەنگ (أصوات)بێ، بۆ وێنە:
‎لورە، سەڕەسەڕ، زریكە، تەقە، رەقە، هاڕە، جریوە، سیڕە، بۆڕە، ویزە، قڕەقڕ، تەپەتەپ، بۆلەبۆل، زرمەزرم، خرمەخرم، قیرەقیر، زریكە زریك، قیژەقیژ،هاژەهاژ، مرخەمرخ، قڵمە قڵم، قڵپە قڵپ، شریخەشریخ، شریقە شریق، بروسكە بروسك، خاوە خاو، هاسكەهاسك، ترپەترپ، تاسكەتاسك، پشم. وهۆر، میزەمیز، گیزەگیز، بریكە بریك، فیكەفیك، جیكەجیك، گرمەگرم، زرم و كوت، خشپەخشپ، لوشەلوش، قاسپەقاسپ،….(بۆ زانیاری زیاتر بڕواننە كۆزانی فەرهەنگی زمانی كوردی ، لاپەرەی ١٧٤، شەپۆل )
‎زۆربونی دەنگ خۆی نیشانەی پەرەدار بوون و پڕ پیت و بەرەكەتیی زمانی كوردییە. هەرچەن. هێندێ لەوانە ئیسمی سەوتن، بەلام سەوت لەوانیش دا هەر هەیە.
‎سەردەمانێ لە مەدیترانەوە تا چین ،خەڵكی ئەم ناوە ، بەزمانی كوردی ماد-ی ناسیاو بوون، بە تایبەت لە كاتی هێرشی ئەسكەندەر ، كوردی مادی باوی سەرزاری خەڵك بووەو دەرسی پێ خوێندراوە ، ئەم دەرس ووتنەوە بەزمانی مادی كوردی ، بەرلەوەی ( دارالفنون ) لە خۆرهەڵاتی ناوین دانرێ ، لە فێرگەی مزگەوتان ، لای مەلایان ،دەخوێندرا. مامۆستا وانەكانی بە زمانی كوردی واتا دەكرد و شێعری كوردیی بۆ زانینخوازان بەنمونە دەووتەوە وبەم شێوەیە فێری وێژەی کوردیشی دەکردن . تەنانەت كتێبە سەرەتایی و وردیلەكانی لە عەرەبی یەوە دەكرد بە كوردی. جا ئەوە تا سەردەمی (خانای قوبادی) بەردەوام بووە كە فەرمویەتی:
‎هەرچەن مەواچان فارسی شەكەرن
‎كوردی جە فارسی بەڵ شیرین تەرەن
‎بەلەفزی كوردیی كوردستان تەمام
‎پیش بوان مەحفوز، باقی وەسەلام

سه‌رنج و كۆمێنت

كۆمێنت

بابەتی پێشووتاوانێکی پیرۆز
بابەتی دواترپەیامی بزووتنەوەی سەربەخۆییخوازانی کوردستان لە پێوەندی بە دانیشتنی پارلمانی فەڕانسە لە پێوەندی بە پڕۆژی بە ژینۆساید ناساندنی جینایەتەکانی ڕژیمی عێڕاق دەرحەق بە گەلی کورد لە باشووری کوردستان

1 لێدوان

Leave a Reply